Panda

Panda ialah haiwan jenis mamalia yang berspesies omnivor.

Ia makan pucuk buluh dan mampu makan 12.5 kilogram (kg) buluh dalam tempoh 12 jam setiap hari.

Habitat panda ialah hutan konifer di kawasan pergunungan yang ditumbuhi pokok buluh.

Purata jangka hayat seekor panda di hutan ialah selama 20 tahun.

Saiz seekor panda boleh mencecah sehingga 1.5 meter manakala beratnya boleh mencecah sehingga 136 kilogram.

Panda diklasifikasikan sebagai haiwan terancam.

-Kosmo!, www.animals.nationalgeographic.com

Enid Blyton

Enid Blyton, seorang penulis buku cerita kanak-kanak berbangsa Inggeris juga popular dikenali Mary Pollock pada abad 20-an.

Sebagai pengarang buku kanak-kanak paling popular di dunia, beliau telah menulis banyak cerita kanak-kanak berdasarkan pelbagai karakter.

Beliau termasuk dalam Enam Penulis Popular di Dunia dan karya beliau diterjemah lebih 3,400 bahasa serta didaftar dalam data terjemahan milik UNESCO.

Salah satu karakter terkenal beliau adalah Noddy, yang ditujukan untuk pembaca yang masih tahap awal atau anak-anak berumur empat hingga tujuh tahun.

Beliau juga menampilkan banyak buku bersiri antara yang popular ialah Famous Five (21 novel, 1942 hingga 1963), Five Find-Outers and Dog (15 novel, 1943 hingga 1961) dan The Secret Seven (15 novel, 1949 hingga 1963).

Buku Enid Blyton telah terjual lebih dari 600 juta cetakan.

Lebih dari sejuta cetakan Lima Sekawan terjual setiap tahun.

Bukunya telah diterjemahkan kepada lebih 90 bahasa.

Dalam Penghargaan Buku Costa 2008, Enid Blyton ditetapkan sebagai pengarang yang paling dicintai, melampaui Roald Dahl, J.K. Rowling dan Shakespeare.

Beliau menulis lebih dari 753 buku selama lebih dari 45 tahun kariernya dengan rata-rata 16 judul buku setiap tahun.

-Kosmo!

Republik Sudan Selatan

Presiden Republik Sudan Selatan ialah Salva Kiir Mayardit.

Republik Sudan Selatan memperolehi kemerdekaan pada 9 Julai 2011.

Lagu kebangsaan Republik Sudan Selatan berjudul South Sudan Oyee!

Ibu negara Republik Sudan Selatan ialah Juba.

Keluasan Republik Sudan Selatan ialah 619,745 kilometer persegi.

Bahasa rasmi bagi Republik Sudan Selatan ialah bahasa Inggeris manakala bahasa setempat yang diiktiraf ialah seperti bahasa Arab, Juba, Dinka, Nuer, Zande, Bari dan Shilluk.

Kumpulan etnik yang terdapat di Republik Sudan Selatan ialah seperti Dinka, Nuer, Bari, Lotuko, Kuku, Zande, Mundari, Kakwa, Pojulu, Shilluk, Moru, Acholi, Madi, Lulubo, Lokoya, Toposa, Lango, Didinga, Murle, Anuak, Makaraka, Mundu, Jur, Kaliko dan lain-lain.

Mata wang bagi Republik Sudan Selatan ialah Paun Sudan (SDG).

Hampir setengah abad, 48 juta rakyat republik ini menderita. Selepas berjaya keluar daripada cengkaman British dan mencapai kemerdekaan pada tahun 1956, pergolakan menjadi bertambah rumit.

Setelah lama bergelut, akhirnya atas permintaan rakyatnya, Sudan dibahagi kepada Sudan Utara dan Sudan Selatan. Ini disebabkan kedua-dua negara itu mempunyai pegangan agama dan jati diri yang berbeza.

Pada masa yang sama, Sudan Selatan diisytiharkan kemerdekaan sekali gus menjadi negara ke-196 jika kiraan mengambil kira Republik Taiwan yang masih belum mendapat pengiktirafan daripada Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) dan Amerika Syarikat.

Kemerdekaan tersebut dicapai hasil penyerahan referendum daripada Pengerusi Suruhanjaya Referendum Sudan Selatan, Mohammed Ibrahim Khalil kepada Presiden Sudan, Omar Hassan Ahmad al-Bashir di ibu kota Khartoum pada 7 Februari tahun lalu.

Secara rasmi Sudan Selatan diiktiraf sebuah negara berdaulat dan merdeka pada Julai 2011. Juba dijadikan ibu kota negeri itu.

-Kosmo!

Terowong SMART

Terowong SMART mula dibuka pada tahun 2007.

Ia mengambil masa selama empat tahun untuk disiapkan bermula Januari 2003.

Kos pembinaan Terowong SMART adalah sebanyak RM1.93 bilion.

Terowong SMART sepanjang 9.7 kilometer tetapi laluan untuk kenderaan hanya 3.3 kilometer.

Terowong bermula di Kampung Berembang berdekatan dengan Sungai Klang di Ampang dan berakhir di Taman Desa berdekatan Sungai Kerayong di Salak Selatan.

Terowong SMART berfungsi mengelak banjir kilat di ibu negara akibat pertembungan air dari Sungai Klang dan Sungai Ampang.

Ia juga turut berfungsi mengurangkan masalah kesesakan trafik di antara Bulatan Kampung Pandan dan Lebuh Raya Kuala Lumpur-Seremban di Sungai Besi.

Terowong SMART merupakan terowong lencongan air yang terpanjang di Asia Tenggara dan kedua terpanjang di Asia.

Ia direka bentuk bagi kegunaan kenderaan ringan dengan ketinggian maksimum dua meter serta had laju yang ditetapkan adalah 60 km/j.

Motosikal serta kenderaan berat seperti lori dan bas tidak dibenarkan melalui terowong tersebut.

-Kosmo!, state.water.gov.my/scc/index.php

Barangan kristal

Suhu kristal selepas keras dianggarkan antara 800 hingga 900 darjah Celsius. Ia masih lagi mampu membakar kertas yang disentuh pada kristal.

Antara teknik yang digunakan dalam penghasilan kristal seperti hand-shaping, sand-blasting, flame-working, anyaman, solid dan quiling.

Biasanya kristal yang telah digunting dalam proses tiupan kaca dan jatuh di lantai boleh dilebur dan digunakan semula.

Pembuat kristal boleh menyiapkan produk paling cepat dalam tempoh seminit dan paling lambat dua minggu mengikut tempahan.

Untuk barangan kristal seperti pinggan yang dihias dengan tulisan khat, ia menggunakan teknik sand-blasting ke atas pinggan kristal yang telah disejukkan selama sehari untuk menghasilkan kaligrafi di permukaannya.

-Kosmo!

Air terjun Sekayu

Air terjun Sekayu terletak di Kuala Berang, Terengganu.

Kira-kira 56 kilometer dari bandar Kuala Terengganu dan 16 kilometer dari pekan Kuala Berang, Terengganu.

Air terjun ini termasuk dalam kawasan hutan simpan Hulu Terengganu.

Terdapat tiga tingkat air terjun yang membentuk kolam-kolam mandi semula jadi.

Terdapat kemudahan rekreasi di Air Terjun Sekayu seperti tapak perkhemahan, calet, taman permainan kanak-kanak, pondok rehat dan surau.

Kaya dengan pelbagai spesies tumbuh-tumbuhan yang berkhasiat dari segi perubatan.

Pengunjung juga boleh berjalan di dalam hutan (jungle trekking) melalui jalan yang telah ditetapkan.

-Kosmo!

Planet Zuhrah

Planet Zuhrah atau dalam bahasa Inggeris dikenali sebagai Venus ialah planet kedua terdekat dengan matahari, dengan melengkapkan pusingan orbit 224.7 hari (bumi 365 hari).

Nama Zuhrah ini diambil daripada bahasa Arab bermaksud bunga kerana bentuknya pada waktu pagi atau pada waktu senja seakan-akan bunga.

Zuhrah dianggap sebagai planet kembar Bumi kerana saiz, jisim, isipadu dan ketumpatannya yang hampir sama.

Planet Zuhrah berputar dari timur ke barat, berbeza dengan Bumi dari barat ke timur.

Tekanan udaranya 90 kali ganda lebih kuat daripada tekanan di Bumi dengan suhu mencapai 480 darjah Celsius.

-Kosmo!, www.astronomes.com

Alat kawalan jauh televisyen pertama di dunia

Eugene Polley

Alat kawalan jauh televisyen pertama di dunia dicipta oleh Eugene Polley pada tahun 1955.

Alat kawalan jauh televisyen itu diberi nama Flash-Matic yang memudahkan penggemar televisyen melayari saluran selama berjam-jam tanpa perlu bangkit dari sofa mereka.

Pada mulanya, alat tersebut dianggap sebagai barangan mewah namun ia menjadi sebahagian keperluan era masa kini apabila penonton disajikan dengan ratusan siaran televisyen.

Eugene Polley ialah seorang jurutera dan salah seorang pengurus di Zenith Electronics, syarikat yang mengeluarkan Flash-Matic.

Eugene Polley dilahirkan di Chicago, Illinois, Amerika Syarikat pada 29 November 1915 dan meninggal dunia pada 20 Mei 2012 ketika berusia 96 tahun.

Flash-Matic, alat kawalan jauh yang pertama

sumber: Kosmo!

Kayu gaharu

Nama saitifik bagi gaharu ialah Aquilaria Malaccensis. Beberapa spesies lain dalam genus Aquilaria turut dikenali sebagai gaharu.

Pokok gaharu telah diwartakan sebagai spesies terancam dan pemburuan pokok gaharu liar adalah diharamkan.

Semua bahagian pokok gaharu seperti batang, kulit, daun, bunga, buah dan rantingnya boleh digunakan untuk menghasilkan produk minyak wangi, ubat-ubatan, teh hijau dan kosmetik.

Pokok gaharu boleh ditemui di Bangladesh, Bhutan, India, Indonesia, Laos, Malaysia, Myanmar, Filipina, Singapura dan Thailand.

Di Malaysia, masyarakat Orang Asli biasanya akan masuk jauh ke dalam hutan untuk mengambil pokok gaharu. Namun, dalam kawasan hutan rizab, pengambilan secara sembarangan adalah dilarang.

Mengikukt kajian, 400 pokok gaharu boleh ditanam di kawasan seluasa 0.4 hektar dan boleh menghasilkan pendapatan sebanyak RM1.8 juta.

Apabila mencapai usia tujuh hingga 10 tahun, pokok gaharu mempunyai nilai antara RM5,000 hingga RM20,000 sepokok.

Kajian mengenai kesesuaian penanaman pokok gaharu sedang dijalankan oleh beberapa agensi termasuk Lembaga Getah Malaysia. Kajian itu untuk mengenal pasti sama ada ia dapat menjadi tanaman sampingan di kebun kelapa sawit dan getah bagi menjana pendapatan alternatif kepada pekebun kecil.

-Kosmo!, www.gaharu.com.my

Kumbang Merah Palma

Kumbang merah palma tergolong dalam kategori Coleoptera dan Curculionidae dan dipercayai berasal dari kawasan Tropika.

Kumbang Merah Palma, Red Palm Weevil (RPW) atau nama saintifiknya Rhynchophorus ferrugineus Olivier adalah serangga perosak utama kepada tanaman daripada keluarga palmae.

Kumbang betina bertelur pada umbut pokok, pangkal pelepah atau pada luka-luka yang terdapat pada pokok.

Boleh menghasilkan lebih 250 telur pada satu-satu masa.

Larva yang menetas mengorek ke dalam batang sambil memakan tisu pokok dan lama kelamaan pokok akan mati.

Serangan akan cepat merebak ke pokok-pokok berdekatan.

Kumbang dewasa tertarik kepada pokok palma sihat dan juga yang rosak atau yang mati.

Semua peringkat kumbang ini (telur, larva, pupa dan dewasa) hidup dalam pokok kerana kitaran hidup tidak boleh berlaku di luar pokok.

Kumbang betina mengorek tisu pokok untuk bertelur dengan purata 250-300 biji dan mengambil masa dua hingga lima hari untuk menetas.

Larvanya akan mengorek tisu lembut seperti pucuk pokok, umbut pokok atau pangkal pelepah daun pada pokok matang atau batang pokok palma yang muda atau tisu reput pada pokok palma yang mati.

Larva dewasa akan menjadi pupa dalam kokun yang terdiri daripada serat palma di dalam tisu yang telah dikorek.

Kumbang dewasa berwarna perang kemerahan dapat hidup selama dua hingga tiga bulan dengan makan tisu pokok, mengawan beberapa kali kemudian bertelur.

RPW lebih tertumpu menyerang kawasan penanaman atau bahagian pokok yang muda tetapi boleh menyerang pokok yang berusia lebih 15 tahun.

- Kosmo!, Artikel Serangga perosak jejas industri tani, BH 1 Disember 2012

Babi hutan

Nama saintifik bagi babi hutan ialah sus scrofa.

Ia membiak di kawasan tanah pamah dan berdekatan air.

Berat seekor babi hutan mampu mencapai 50 hingga 300 kilogram dan panjang badan 1 hingga 1.8 meter.

Babi hutan bergerak dalam kumpulan yang besar antara lima dan 20 ekor.

Babi hutan mampu melahirkan empat hingga lapan ekor anak setiap kali beranak.

Antara makanan babi hutan termasuk kacang, buah beri, akar, ubi, bangkai, sampah, serangga, reptilia kecil, anak rusa dan kambing.

-Kosmo!, www.wildlife.gov.my

Negara yang memiliki seni wayang menggunakan bayang-bayang

Di Tanah Besar China dan Taiwan wayang kulit dikenali sebagai pi ying xi (diperbuat daripada kulit), zhi ying xi (diperbuat daripada kertas), zhong guo ying xi (teater bayang-bayang).

Di Perancis, wayang kulit dikenali sebagai ombres chinoises.

Di India, wayang kulit dikenali sebagai togalu gombeyaata.

Di Indonesia (Pulau Jawa dan Bali) dan di Malaysia wayang kulit juga dikenali sebagai wayang kulit.

Di Kemboja dan Thailand, wayang kulit dikenali sebagai nang yai.

Di Turki, wayang kulit dikenali sebagai Karagoz dan Hacivat.

-Kosmo!

Pokok berembang

Pokok berembang atau nama saintifiknya, sonneratia caseolaris antara pokok bakau yang terkenal di Kuala Selangor.

Ia menjadi lokasi utama kelip-kelip jantan mencari pasangannya, kelip-kelip betina untuk berkongregasi. Buahnya pula menjadi makanan kepada tuntung laut.

Kelip-kelip yang ada di Malaysia dikategorikan kepada empat spesies iaitu pteroptyx, luciola, colophotia dan lychnuris.

Di Kuala Selangor, kelip-kelip yang terdapat di sana terdiri daripada spesies pteroptyx tener.

-Kosmo!

Pasar Minggu Satok

Pasar Minggu Satok di Kuching, Sarawak turut menawarkan pelbagai jenis hasil pertanian, kraftangan, tekstil, makanan tempatan, bunga-bungaan serta hasil industri kecil dan sederhana sebagai bahan jualan.

Pasar tersebut sudah beroperasi sejak tiga dekad lalu.

Kebanyakan peniaga hasil hutan di Sarawak terdiri daripada orang Bidayuh yang datang dari kawasan luar bandar seperti Kampung Annah Rais dan Kampung Benuk di Padawan.

Selain itu, peniaga dari luar Kuching seperti Bau, Sematan, Lundu, Siburan dan Asajaya terdiri daripada golongan wanita.

Golongan peniaga ini biasanya akan tidur di pasar pada setiap hari Sabtu dan Ahad semata-mata untuk menjalankan perniagaan.

Di pasar itu, hubungan mereka ibarat sebuah keluarga dan saling tolong-menolong. Jika ada rakan peniaga yang ingin berehat atau ke tandas, mereka akan membantu melayan pelanggan yang datang.

-Kosmo!

Kampung Sungai Ruil

Perkampungan Orang Asli Kampung Sungai Ruil, Tanah Rata merupakan salah satu daripada 27 kampung Orang Asli yang terdapat di daerah Cameron Highlands, Pahang.

Mengikut bancian oleh Jabatan Hal Ehwal Orang Asli (JHEOA), negeri Pahang mencatatkan jumlah penduduk Orang Asli paling ramai iaitu 50,792 orang diikuti Perak dengan jumlah 42,841 orang.

Perkampungan yang mempunyai 1,000 penghuni itu sudah tidak lagi menjalankan aktiviti harian secara tradisional. Mereka tidak berburu, bercucuk tanam ataupun membasuh baju di sungai. Semuanya serba moden memandangkan sebahagian besar penduduk bekerja di sekitar Cameron Highlands.

-Kosmo!

Pitbull

Pitbull ialah antara jenis anjing yang dikatakan agresif.

Tiga jenis anjing Pitbull iaitu American Pitbull Terrier, Staffodshire Terrier dan Staffodshire Bull Terrier.

Haiwan ini dikatakan sukar dijangka dan baka ini kerap menyerang mangsa walaupun tiada unsur provokasi dilakukan.

Anjing Pitbull menjadi ketakutan rakyat Amerika Syarikat kerana dari tahun 2005 hingga 2011 seramai 128 rakyat negara itu terbunuh diserang anjing baka Pitbull.

Kecenderungan haiwan ini menyerang penjaganya sendiri sangat tinggi.

Anjing Pitbull juga berpotensi menyerang haiwan-haiwan lain yang berada berhampiran dengannya.

Lesen perlu dipohon untuk memelihara anjing jenis Pitbull.

-Kosmo!

Helang

Helang Botak

Helang adalah seekor burung karnivor yang besar dan kuat.

Helang mempunyai paruh yang kuat yang dapat mengoyak daging dengan mudah.

Helang juga mempunyai sepasang kaki dan kuku yang kuat yang dapat menangkap dan mencengkam mangsanya.

Helang juga mempunyai pandangan yang tajam dan mampu mengesan mangsanya walaupun daripada jarak yang begitu jauh dan tinggi.

Helang mampu terbang lebih tinggi daripada burung-burung lain.

Helang juga mampu meluncur laju di angkasa.

Helang biasanya membina sarang di atas pokok yang tinggi atau di lereng-lereng bukit yang tinggi.

Sarang burung helang dibina menggunakan ranting-ranting kayu.

Helang Emas

Helang bertelur dalam jumlah sebiji hingga tiga biji setahun.

Helang jantan dan betina akan mengeramkan telur-telur mereka secara bergilir-gilir.

Mereka juga akan bersilih ganti untuk keluar memburu dan mencari bahan-bahan untuk membuat sarang.

Didapati bahawa helang yang dominan adalah helang betina.

Helang betina yang dewasa lazimnya bersaiz lebih besar daripada helang jantan.

Jangka hayat seekor helang dianggarkan sepanjang 20 tahun, dan ada juga yang menjangkau usia 30 tahun.

Helang biasanya bergantung kepada bangkai yang telah reput. Mereka juga memburu haiwan yang hidup.

Mereka akan terbang rendah dan menangkap mangsa menggunakan cengkaman kuku mereka.

Cengkaman seekor helang 10 kali lebih kuat daripada cengkaman manusia.

Banyak negara telah menjadikan burung helang sebagai lambang atau jata negara mereka.

Terdapat banyak spesies burung helang tetapi cuma tiga spesies yang paling dikenali.

Helang Harpy

Spesies-spesies itu adalah helang botak, helang emas dan helang Harpy.

Burung helang botak mendapat namanya kerana bulu putih yang terdapat di sekeliling tengkuknya dan di kepalanya.

Helang botak hanya terdapat di Amerika Utara.

Ia tinggal di atas pokok yang tinggi yang berhampiran sungai.

Helang botak makan ikan.

Sarang burung helang botak beratnya menyamai 40 kampit simen dan lebarnya 274 sentimeter.

Sarang burung helang botak mampu mencapai ketinggian 475 sentimeter kerana burung helang botak akan menambah bahan-bahan di sarangnya setiap tahun.

Tinggi seekor burung helang botak dewasa ialah 91 sentimeter manakala panjang sayapnya adalah 243 sentimeter.

Berat seekor helang botak dewasa ialah 6 kilogram atau lebih.

Pada tahun 1782 burung helang botak telah dipilih sebagai burung kebangsaan Amerika Syarikat.

Ia dipilih kerana keagungannya, keindahannya dan keberaniannya.

Burung helang emas menyamai seekor burung helang botak yang masih muda.

Burung helang emas mempunyai bulu pelepah yang meliputi kakinya manakala burung helang botak tidak mempunyai bulu di kaki.

Burung helang emas boleh ditemui di kawasan yang beriklim sejuk seperti di utara Kanada.

Helang emas memakan tikus dan haiwan kecil yang lain.

Saiz helang emas boleh menjangkau 91 sentimeter dan beratnya 7 kilogram.

Burung helang emas membina sarangnya di kawasan bukit berbatu yang tinggi.

Burung helang Harpy merupakan burung helang yang terbesar dan terkuat di dunia.

Burung helang Harpy boleh ditemui di kawasan tropika di Amerika Tengah dan Amerika Selatan.

Helang Harpy boleh membesar sehingga 122 sentimeter dan seberat 9 kilogram.

Panjang sayap mereka lebih daripada 200 sentimeter.


-New Straits Times.